Sonda Lambda już od dawna jest obowiązkowym wyposażeniem każdego samochodu. Do jej głównych zadań należy pomiar tego, jaki jest stosunek paliwa do ilości powietrza w mieszance. Jej prawidłowe działanie pozwala na optymalną pracę silnika, ale tak jak i inne części samochodu – może ona ulec zużyciu. Istnieją jednak metody, które pozwalają sprawdzić, czy działa ona poprawnie czy też uległa awarii. Dzięki takiej informacji można zdecydować, czy konieczna jest jej wymiana.

Metody sprawdzania poprawności działania Sondy Lambda

Zasada działania sondy

Celem, jaki chcemy uzyskać jest jak najbardziej optymalne spalanie, dlatego też w silnikach benzynowych stosowana jest mieszanka stechiometryczna, która składa się z odpowiedniej ilości powietrza, jaka przypada na kilogram paliwa w przypadku silników benzynowych. Lambda jest właśnie określeniem takiej mieszanki – najlepszej, jaka gwarantuje właściwe spalanie paliwa, natomiast sonda służy do pomiaru tego, czy faktycznie mieszanka posiada odpowiedni skład. To, co wskazuje to zestawienie dwóch wartości – tego, ile potrzeba powietrza w mieszance (tlen w spalinach) do tego ile w rzeczywistości się go doprowadza (tlen z otoczenia). Dzięki stałej kontroli składu mieszanki do powietrza dostaje się mniej szkodliwych spalin, a spora ich część jest całkowicie neutralizowana przez układ oczyszczania spalin.

Co może nas zaniepokoić?

Sondy, jakie obecnie można spotkać w samochodach to sondy dwustanowe lub szerokopasmowe. Te pierwsze wskazują, czy mieszanka jest bogata czy uboga w tlen, te drugie znacznie bardziej precyzyjnie wskazują jaka konkretnie jest zawartość tlenu w mieszance. Zdarza się jednak, że sonda może ulec awarii. Wówczas, jedynie dzięki odpowiedniej diagnostyce można ustalić, czy to właśnie ten element działa wadliwie, a następnie sama naprawa lub wymiana nie jest już aż tak skomplikowana. Istnieje przynajmniej kilka niepokojących sygnałów, które mogą świadczyć o uszkodzeniu sondy:

• zauważamy, że silnik zaczyna inaczej pracować, można zaobserwować spadek jego mocy, może się pojawić lampka kontrolna lub też może wyświetlić się kod błędu.
• Zauważamy, że zużycie paliwa się zwiększa, czasem może to być nawet dwukrotne zwiększenie spalania.
• Znacznie wyższa emisja spalin – to może być trudniejsze do zaobserwowania, można zbadać ich skład, czasem jednak można zauważyć, że z rury wydechowej wydostaje się delikatna sadza.

W jaki sposób sprawdzić, czy to faktycznie uszkodzenie sondy?

1. Sam stan sondy może już wiele powiedzieć o jej pracy

Problemy z silnikiem mogą mieć bardzo różne podłoże, a awaria sondy jest tylko jedną z możliwości, którą na pewno warto wziąć pod uwagę. Pierwszym i najbardziej podstawowym sposobem sprawdzenia jej stanu są jej oględziny, jednak aby wykonać to w sposób rzetelny i dokładny – trzeba sondę wymontować. To, co może niepokoić i wskazywać na jej awarię to podejrzany nalot koloru białego lub czerwonego, który pojawia się poprzez szkodliwe dodatki, jakie dodawane są do paliwa. Zielony nalot, który pojawia się w momencie, kiedy do komory spalania dostanie się płyn chłodniczy, a brunatny oznacza zbyt bogatą mieszankę. W momencie, kiedy mamy do czynienia z otłuszczeniem sondy możemy podejrzewać, że zużycie oleju silnikowego jest zbyt duże.

2. Sprawdzenie działania na urządzeniu diagnostycznym

To kolejny sposób na to, aby w szczegółowo sprawdzić to, jak sonda działa. Używając testera diagnostycznego można odczytać zapisane w pamięci błędy, które mogą dotyczyć także i sondy. Kolejnym krokiem jest sprawdzenie minimalnego i maksymalnego napięcia sondy, co pozwala ocenić, czy sonda nie uległa przegrzaniu. Wykonywany jest pomiar częstotliwości sygnału. Dodatkowo sprawdzane jest czy nie występuje zwarcie przewodów lub też masy sterownika.

3. Sprawdzenie regulacji lambda poprzez tester do spalin

Taki test również pozwala powiedzieć coś więcej o poprawności działania sondy. Zmiana składu spalin zawsze oddziałuje na zmianę lambdy. Sprawdzane jest też po jakim czasie zakłócenia spowodowane zmianą zostaną zlikwidowane i jak szybko lambda wróci do swojego pierwotnego, optymalnego poziomu.

4. Wykorzystanie miernika uniwersalnego, oscyloskopu oraz dedykowanego testera do sond

Te urządzenia także pozwolą sprawdzić, w jaki sposób pracuje sonda. Miernik pozwoli nam zbadać napięcie, trzeba jednak pamiętać o tym, aby pomiar wykonywać przy odpowiednio dużych obrotach silnika. Oscyloskop natomiast pokaże nam jakie jest napięcie naprzemienne poprzez wyrysowanie sinusoidy. Niektórzy producenci oferują także dedykowane testery do sond lambda.

Przygotowanie artykułu: Autorem artykułu jest redakcja sklepu internetowego Motochemia z akcesoriami, kosmetykami i częściami samochodowymi.